Đảnh lễ đức Thế-Tôn, người giác-ngộ triệt để, từ bi bao la, người mà Chánh-Pháp vô thượng từ đó phát sinh. Sự-bố-thí-thù-thắng của Đức Thế Tôn dạy là kho báu vô tận, là hành động căn bản của các vị Bồ tát. Bây giờ vì lợi người, tôi tóm tắt trình bày sau đây vài phần của sự bố thí thù thắng ấy. Xin các vị hiền sĩ hãy hoan hỉ nghe cho.
Khi Bồ tát thực hành bố thí thì cõi đất này rúng động, bể cả kia bừng sóng: những thứ không tâm thức mà còn như thế huống chi loài có tâm thức? Sự bố thí của Bồ tát vĩ đại như không gian, thần thánh nghe còn không thấu huống chi nói được? Như nước đổ trên cõi đất thì không chỗ nào không tràn thấm tới, cũng như thế: bất cứ chỗ nào trên cõi đất này, không có vật chi Bồ tát không cho, không có người nào không nhận vật của Bồ tát cho. Cho nên tôi nói chúng ta nên đảnh lễ cõi đất này, vì nó là chỗ Bồ tát đã thực hành bố thí. Bồ tát không lúc nào không trút đổ tất cả để bố thí, sự bố thí ấy không ai có thể biết được giới hạn của nó. Tại sao như thế, vì sự bố thí ấy thể chất là tâm đại bi. Sự bố thí ấy là nguyên nhân lớn nhất của kết quả Nhất-thế-trí. Đó là lời của các vị trí giả công nhận và nói ra, vì bố thí có năng lực đến chỗ cứu kính. Bố thí cứu kính thì cứu kính được tất cả ba la mật khác. Ba la mật nghĩa là hợp thành ra, như nhiều người hợp lại thành đại chúng đông đảo: Bố thí là giống của giác ngộ, có năng lực tác thành kết quả đại trí giác; tất cả kết quả vô thượng không thứ chi không thành tựu bởi bố thí. Bố thí là con đường của quả báo an lạc, là bào thai của diệu quả xuất thế. Trong sự bố thí, bố thí vô tướng là vi diệu nhất, bố thí bình đẳng là thù thắng nhất. Bố thí lại có bốn thứ, là hy sinh tính mệnh, hy sinh tài sản, chỗ nào cũng cho, lúc nào cũng cho, bố thí bốn thứ như vậy mà tâm trí bất động thì người đó là bố thí bất tư nghị. Sự bố thí bất tư nghị ấy bố thí một người mà tất cả an vui, còn bố thí mà không như thế thì chỉ là kẻ dối trá.
Do tâm đại bi khắp vì tất cả mà bố thí, thì sự bố thí ấy dù cho một người cũng gọi là cho tất cả. Tâm đại bi sở dĩ vì tất cả là cốt để cầu Nhất-thế-trí. Vì cầu Nhất-thế-trí nên vận dụng tâm bình đẳng tâm đại bi mà cúng dường các ruộng phước. Bố thí như thế mới là bố thí thù thắng; bố thí bằng vô tận tài sản cũng không bằng một phút của sự bố thí thù thắng ấy. Từ bi mà cho một người, kết quả bằng cả cõi đất; vì mình mà cho tất cả, thì kết quả chỉ bằng hạt cải. Tinh tú tuy sáng, không sáng bằng một mặt trăng, cũng như thế, cứu một người hoạn nạn hơn kẻ bố thí cho nhiều người. Chúng ta tâm lý quá thấp kém nên bố thí thường vì mình, còn Bồ tát vì tâm từ bi mà bố thí nên như tro trừ khử đồ nhớp. Vì tất cả muôn loài mà từ bi bố thí, sự bố thí từ bi như thế công đức thật vô cùng tận. Sự bố thí từ bi ấy có thể an lạc tất cả muôn loài, sốt sắng ham cầu Trí-giác-ngộ vĩ đại của Chư Phật. Bố thí từ bi có năng lực trừ diệt vô minh, khai đạo người mê mờ làm cho họ được mắt trí tuệ; có năng lực tiêu trừ phiền não, phá nát đau khổ.
Sự bố thí đi đôi với tâm từ bi là nước ngọt của muôn loài vậy.
Đề Bà La Bồ Tát
Trích: Luận Đại Trượng Phu
Việt dịch: Tỳ Kheo Trí Quang