Đức Jigdal Dagchen Sakya, một trong những vị Lạt Ma quan trọng nhất của trường phái Sakya thuộc Phật giáo Tây Tạng, là một người kế nhiệm từ các vị Lạt Ma vĩ đại trường phái Sakya, những người đã thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các Đại Hãn Mông Cổ trong thế kỷ 13. Có thể kể tới như người tiền nhiệm của Ngài, Sakya Pandita (1182 – 1251) đã từng giúp đỡ Đại Hãn, nhờ vậy mà các vị Lạt Ma thuộc phái Sakya đã cầm quyền Tây Tạng trong gần một thế kỷ.
Đức Jigdal Dagchen Sakya được sinh ra thuộc nhánh Phuntsok dòng Khon, thuộc trường phái Sakya vào năm 1929 ở phía tây nam Tây Tạng. Ngài bắt đầu tu học dưới sự hướng dẫn của cha mình, Thánh Sư Trichen Ngawang Thutop Wangchuk (vị trì giữ đời thứ 40 của phái Sakya). Từ cha mình, Ngài cũng được nhận quán đảnh Sakya Vajrakilaya và Hevajra, cũng như trọn vẹn giáo lý Lamdre (con đường và kết quả) của dòng truyền thừa không gián đoạn Khon.
Sau khi cha Ngài qua đời, Đức Jigdal Dagchen Sakya du hành đến Đông Tạng, nơi Ngài theo học với Dzongsar Khyentse Chokyi Lodro Jamyang, bậc thầy của các dòng truyền thừa, và Dilgo Khyentse Rabsel Dawa Rinpoche, bậc thầy của dòng Nyigma. Ngài tiếp tục nghiên cứu giáo lý Lamdre và phương pháp Rime, kết hợp các thực hành của Phật giáo Tây Tạng chung cho tất cả bốn trường phái chính – Nyingma, Kagyu, Gelug, và Sakya.
Sau cuộc xâm lược của Trung Quốc vào Tây Tạng năm 1959, Đức Jigdal Dagchen Sakya, người đứng đầu của một trong hai nhánh chính dòng Sakya, đã phải rời bỏ đất nước của mình. Ngài được mời đến Mỹ để tham gia vào một dự án nghiên cứu về Tây Tạng tại một trường Đại học Washington, Seattle do Quỹ Rockefeller tài trợ. Từ đó Ngài vẫn tiếp tục ở lại Seatle. Năm 1974, Đức Jigdal Dagchen Sakya và Rinpoche Deshung đã thành lập ra Sakya Tegchen Choling, trung tâm nghiên cứu Phật giáo Tây Tạng.
Năm 1984, Đức Jigdal Dagchen Sakya đã mua nhà thờ Presbyterian (được xây dựng vào năm 1928), biến nó thành tu viện Tây Tạng theo phong cách truyền thống. Tu viện này không chỉ trở thành trụ sở chính của phái Sakya ở Hoa Kỳ, mà còn trở thành một trung tâm nghiên cứu văn hóa và tôn giáo quan trọng. Năm 1993, khi vẫn đang còn trong quá trình nâng cấp, tu viện đã được sử dụng làm bối cảnh cho bộ phim “Vị tiểu Phật” của Bernardo Bertolucci.
Dù vẫn đang trong quá trình cải tạo nhưng các chương trình giảng dạy đã được tiến hành. Năm 1997, Viện Virupa Ecumencial dành cho việc nghiên cứu Phật giáo Tây Tạng được thành lập. Các khóa học đầu tiên được khai giảng vào mùa xuân năm 1998. Năm 2001, Đức Jigdal Dagchen Sakya thành lập cộng đồng dòng Sakya ở New Delhi với mong muốn giữ gìn truyền thống và dòng truyền thừa cho thế hệ tương lai. Ngài cũng đã thành lập nhiều tu viện khác ở Đông Nam Á. Ngài ban nhiều quán đảnh và thuyết giảng tại Hoa Kỳ, Canada, Châu Âu và Châu Á.
Ngày 29 tháng 4 năm 2016, Đức Jigdal Dagchen Sakya nhập định thông qua thiền (Thukdam) và nhập Niết Bàn vào ngày 05 tháng 05 năm 2016.
Nguồn: http://buddhismo-sakya-en.blogspot.com/2012/06/biography-of-his-holiness-jigdal.html
Việt dịch: Vũ Tâm